02-08-2022
GLOSSE AUF ELSÄSSISCH
«Ìch màch mìt!»
Ende Juni organisierte die Europäische Gebietskörperschaft Elsass in Strasbourg die erste Zweisprachigkeitstagung. Foto DNA /Laurent RÉA
Ein neuer Wind wehte anscheinend auf der letzten Tagung der CeA zum Thema « Zweisprachigkeit » am 28. Juni. Ob dabei über den Begriff «Zwei- sprachigkeit» Einigkeit herrschte, ist eine andere Frage.
Hopla! Nàtirlig màch i mìt!
Wenn ìch àui d Tàgunga ìwer d regionàla Sproch un Kültür, wu n i schu mìtgmàcht hàn ìn 30 Johr Àrwet ìn dam Gebiat àls Gwählta un Mìtglid vu so viel Vereiner, nìt amol meh zähla kàn. Mìr sìn ìn dana 30 Johr so viel Mol zamma getrummelt wora un han gschàfft àn Leesunga, àn Vorschleeg fìr unsra Sproch z bewàhra, ufmuntera, ehra, ìn s Liacht brìnga, unterstìtza, politisch, finànziell...
Un 30 Johr später sìtza mer àlla wìdder do, dàs Mol ìm a großa Sààl vum wunderbàra Gebäi vum ehemoliga Generàlràt vum Unterlànd, jetz CeA. Mer sìn d Gäschta vum Presidant Bierry. Der nèia Recteur ìsch àui derbi. Mer sìn zàhlrich.
D Sitüàtion hàt sìch nìt viel gandert ìn 30 Johr : S wìrd ìmmer weniger Elsassisch greddt, d’ Kìnder reda ‘s gàr nìmm, will ‘s na d Eltra un Großeltra nìt witterscht gan, d Elsassertheàter namma làngsàm àwer sìcher àb, s fahlt àn Lehrer fìr der ditscha Unterrìcht un àn Studanta, wu wann Ditschlehrer wara.
So, un jetz? Wàs gìbt’s Nèis unter der Summersunna ?
Erschtens, d elsassischa Üssdrìck wu ma ìweràl àn da Wand vum CeA gsah hàt: Ìch màch mìt – Mìr màcha mìt – Lied vùn de Kìnder vùn der ABCM Schüel von Stroßburi... D Zweisprochigkeit ìsch Frànzeesch/Elsassisch, gànz korrekt uf «Orthal» gschrìwa, dànk der OLCA. Dàs ìsch wìrklig a nèier, wìchtiger Schrìtt: Elssasserditsch ìsch offiziell àerkennt wora, àls Sproch wu ma reddt un schribt.
Mer sin witt vu dana ehmàliga « Assises du bilinguisme » vu der Region, wu mi der Presidant Richert kurz un bìndlig àbgeputzt hàt, will i hàn tràuia froga, wurum ma kè Wort Elsassisch heert (nìt meh Hochditsch zwàr): Elsassisch sèig d Sproch vum Harz un der Fàmìlia un hèig kè Plàtz àn sonra Versàmmlung, hàt mìr der Presidant gsajt – vor àlla Litt. Àlso, kè offizieller Plàtz fìr s Elsasserditscha, üsser da Stroßaschìlder villicht odder so ebbis…
Àm 28. Jüni ìsch ma andlig do drìwer kuma, hàt ma andlig, offiziell, a àndra Uffàssung!
Zweitens, hàt ma sah känna, àss ‘s ìmmer s Glicha ìsch mìt unsra « Education Nationale », wàs der Unterrìcht vu da regionàla Sprocha àbalàngt: Wenn sa gezwunga wara derzüa, màcha sa ìmmer da Vereiner, wu der Wag gezeigt han un wu àls « Tèifel àn d Wànd » gmolt wora sìn, nooch. ’s ìsch so gànga mìt‘m zwei-sprochiga Unterrìcht, ‘s geht wìdder aso mìt der verbotena « Immersion »: Der nèia Recteur hàt vier Schüela versprocha, wu «Immersion» àwanda wara. Elsasserditsch, Hochditsch, beida? Àntwort ìm Septamber…
Drìttens sìn nàtirlig d meischta, wu so làng fìr d regionàla Sproch un Kültür schàffa, derbi gsì. Àwer ma hàt àui viel nèia Gsìchter gsah: frìscha Gwählta, nèia Àgstellta vu da verschìdena Verwàltunga; sozesàga jìngera Litt. Sa reda wohrschins nìt Elsassisch, àwer sa interressiera sìch schinbàr àn der Zweisprochigkeit un wara sìch villicht, hoffentlig, isetza àn unserem Plàtz, fìr s Lawa vu ìhra Regionàlsproch, mìt‘m Presidant Bierry – wu scheena wissa Sneakers àghà hàt. Als Symbol vu der Modernität vu dam Kàmpf?
Evelyne TROXLER