2020-05-05 - Galdschisser

Galdschisser

Schinbàr hät d Macron-Regierung e Galdschisser, denn sonscht kännt se nìt ìwer einmol mìt 100 Milliarde Euro jongliere fer d àgnàgt Wìrtschaft ze stìtze? Soviel i weiss, säige d Sarko-Hollande-Macron-Kàsse laar. Ohne Galdschisser gìtt’s nur eins: Schulde màche! Resültàt: der Schuldebarg màcht jetz scho 110 % vom PIB üs. (Produit Intérieur Brut) Uf Elsassisch BIP-BIP: s Brutto-Ìnlànds-Produkt bipt…

Àls Elsasser müess i ìmmer wìdder stüne, wie vernìnftig d Finànzpolitik vo de germànische oder skàndinàvische Lander ìsch, un wie kàtàschtrophàl dia vo de làtinische.

Züdam han d Frànzose offebàr Miehj mìt de Zàhle un mìt em Zähle. Ands Àwrell hät’s gheisse, mìr brüche „Brigàde“ vo mìndeschtens 15.000 Litt, fer d Àrwet vo de Dokter ze unterstìtze, wo d Àgsteckte solle ufspüre un àlli Kontàktpersone malde. Denn dia solle dernoh àlli fer 14 Tag ìn d quarantaine. Àbgsah dervo, àss quarantaine 40 Tag bedittet, àlso fàscht s Dreifàche vo 14, sìn dia ursprünglig 15.000 hìtte (3. Mai) nur noch 3000, hauiptsachlig Personàl, wo àn der SÉCU schàfft. 

Un wàs ìsch mìt de Àgstellte vo de ARS, dia vo Pàris instàllierte Agences Régionales de Santé, wo wagge ìhrer Untätigkeit wahrend dare Krise kritisiert ware? Allein àm ARSGE(1) sìn meh àss 700 Litt „tätig“.

Uf eim Gebiet ìsch s Frànkrich àwer Europameischer: ìm Knäller ga! Bis zum 23.4. hät d Polizèi 915.000 Protikolle de Litt ufgebrummt. Zum Verglich: d spànisch Polizèi: d Hälfte, d anglisch: 5000. (Qualle: L’Alsace vom 3. Mai)

Wortkaschtla

Galdschisser, poule aux œufs d’or
ìwer einmol, subitement
d àgnàgt Wìrtschaft, l’économie rongée
stìtze, soutenir
Schuldebarg, montagne de dettes
stüne, s‘étonner
vernìnftig, raisonnable
offebàr, manifestement
Miehj mìt de Zàhle un mìt em Zähle hà, avoir du mal avec les chiffres et de la peine à compter
brüche, avoir besoin, nécessiter
unterstìtze, soutenir, prêter main forte
d Àgsteckte, les personnes infectées
ufspüre, détecter
àlli Kontàktpersone malde, signaler toutes les personnes qui ont été en contact
àbgsah dervo, nonobstant le fait
d Àgstellte, les employés
Untätigkeit, inaction
Knäller, Protikolle, ufbrumme, coller des contraventions
Qualle, source

Edgar Zeidler

  1. Agence Régionale de Santé du Grand Est