Federàlismus

Derletscht hät uf ARTE a ditscha Dokter un Philosoph uf Froga vo der Elisabeth Quin gàntworta. Unter ànderem hät sich arüsgstellt, àss da jung Mediziner un Intellektüell totàl gega Apps, oder Àwandunga, uf de Smartphon ìsch, wo, wia ìn Südkoreà, Àgsteckti per Telephon àn a Ìwerwàchungsàmt malda, fer àss sa gschnall vo der gsund Bevölkerung isoliart känna wara. Dàs Tracking, wàs aso viel heisst wia Verfolgung, säig fer ìhn der Àfàng vom And vo unsera individüella Frèiheita un a teedligs Gìft fer jedi Demokràtie.

Uf d Frog, wiaso s Ditschlànd, obwohl d Bevölkerung älter ìsch àss d frànzeesch, bedittend wenniger Toti àss mìr hät, hät er gànz klàr gsajt: „Dia nìdrig Zàhl han mìr ìm Federàlismus z’verdànka.“ Ar meint, àss dodur jedes Bundeslànd sehr gschnall hät reàgiara känna, ohna uf Order vo Owwa z’wàrta. Derzüe kommt, àss es Ditschlànd doppelt aso viel Schnüf-Àppàrat hät wia s Frànkrich un sehr viel meh Litt geteschta hät.

Ich mein, àss d stranger Disziplin, der greeser Sìnn fers Wohl vo der Gmeinschàft un der nàtionàl Zammahàlt aui a Roll spìela, obwohl d jìngeri Generàtiona ìn letschter Zitt aui individüàlistischer un egoistischer worra sìn.

Wortkaschtla

derletscht, dernièrement
hät sich arüsgstellt, il s’est avéré
Àgsteckti, des personnes infectées
Ìwerwàchungsàmt, service de surveillance
a teedligs Gìft, un poison mortel
bedittend wenniger Toti, nettement moins de morts
Dia nìdrig Zàhl han mìr ìm Federàlismus z’verdànka, ce chiffre bas est dû au fédéralisme
Order vo Owwa, des ordres d’en haut
Schnüf-Àppàrat, respirateurs artificiels
Wohl vo der Gmeinschàft, bien commun
Zammahàlt, cohésion

Edgar Zeidler