Uff der Stroß, fìr d regionàla Sprocha

Das Ortschild am Eingang von Mulhouse/Mìlhüsa. Archivfoto L'Alsace/Thierry GACHON

Über die Angst um den Erhaltder Nationalsprache… und deren kollaterale Schäden.

Wìdder amol ìsch Elsasserditsch ìn großer Gfohr gstànda. Andlig hàt ma gmeint Frànkrich unterstìtzt sina regionàla Sprocha, dur s Gsetz vum Paul Molac - wu àgnumma wora ìsch - un mìr känna riawig der immersiva Unterrìcht vum Elsassischa un Hochditscha entwìckla …

Doch gwìssa Gwählta han gedankt, dàs Gsetz känntigt gega unsera Verfàssung sìì. Tàtsachlig hàt der Minischter Toubon àna 1994 entschiida, àss Frànzeesch «la langue de la République» ìsch. Doch steht do nianets, àss mer ke àndra Sproch reda odder unterrìchta derft ìn unserem Lànd … Wurum ìsch drno sofort der immersiva Unterrìcht vu da regionàla Sprocha verbota worra, un gwìssa Zeicha wia «ì» un «ß» vu àlla offiziella Dokumanter verbànnt?

A Frog: Wìrd jetzt s Stàdtschìld «Mìlhüsa» verbota? Un mian àlla Stroßaschìlder ìn Mìlhüsa mìt nèia ersetzt wara , ohna «ì» un ohna «ß»? Vu wàs han denn dia Gwählta, wu s Gsetz «Molac» vor dr Verfàssungsràt gebrocht han, Àngscht?

Unsera regionàla Sprocha sìn greddt wora, vor àss der Kenig François 1er, «Frànzeesch» uffgezwunga hàt, àm Plàtz vum Làtinischa, fer àss d Litt d Gsetzer lasa känna. Ar hèig ’s gega s Làtinischa gmeint, nìt gega d regionàla Sprocha. Doch han dia drunter glìda… Der Jacques Toubon hèig’s aui güat gmeint mìt sim «article 2», wu gega s Anglischa gsìì sèig. Doch, wìdder amol han d regionàla Sprocha drunter glìda, wil Frànkrich d «Charte européenne des langues régionales et minoritaires» unterschrìwa hàt … àwwer, wagga dam Gsetz, nìt bschtatigt hàt , un … nàtirlig, nìt àgwanda …

Unser Presidant hàt versprocha, àss der immersiva Unterrìcht vu da regionàla Sprocha nìt verbota wìrd un àss ar sa ìn Ehr hàltet …
Mìr sìn doch liawer uff d Stroß gànga, fìr sìcher sìì …

WORTKASCHTLA

unterstìtza : unterstützen, soutenir
àgnumma : angenommen, accepté
d Gwählta : die Gewählten, Politiker, les élus
nianets : nirgends, nulle part
verbànnt : verbannt, banni
greddt : geredet, parlé
uffgezwunga : aufgezwungen, imposé
glìda : gelitten, souffert
unterschrìwa : unterschrieben, signé
bstatigt : bestätigt, ratifiziert, confirmé, ratifié
àgwanda : angewendet, appliqué

Evelyne Troxler