2020-04 - Ìsch’s èich ufgfàlle

Ìsch’s èich ufgfàlle ?

Ìsch’s èich ufgfàlle, àss dia Länder, wo àm wennigschte Krànkebetter uf de Intensivstàtione han un ìhr Gsundheitswase vernohlassigt han (wie z.B. Itàlie, Spànie, Anglànd, d USA oder Frànkrich), ìhr Volk stranger isperre àss ànderi wie Ditschlànd oder d Schwitz ? Vo Schwede gànz ze schwige, wo s Lawe fàscht normàl verlauift. Worum ? D schwedisch Regierung häig sich gsajt, aso oder aso wurd’s Toti ga. Wenn mìr àwer wann, àss die Epidemie umegeht, müess 60 % vo der Bevölkerung immünisiert sì. Dàs erreiche mìr nie, wenn mìr d Litt isperre un züedam noch unsri Wìrtschàft kàpütt màche.

Ìn der Bàsler Zittung vom 21. Àwrell ìsch e Àrtikel, wo d Làg ìm Drèilànd beschribt. Ohne Zwifel hät d frànzeesch Regierung nohnem Mìllhüser „Portes ouvertes-Fàll“ Ands Février gezögert un viel Zitt verlore, sogàr noch àm 15.3. d Orgànisàtion vo de Kommünàlwàhle ìm schon infizierte Lànd de Maire ufgebrumpt, mìt schlìmme Folge uf d Gsundheit vo viel Gwählte un Kàndidàte. Der Maire vo Saint-Louis, Jean-Marie Zoellé, hät sich schrecklig gege d Borniertheit vo Pàris ufregt, won er àls veràntwortungslos bezeichnet hät, un ìsch e pààr Wuche später àm Covid-19 gstorwe.

Ìsch’s èich ufgfàlle, àss Ditschlànd nìt nur Exportwaltmeischter ìsch, sondern jetz aui Coronawaltmeischter? Hochgrachent uf 100.000 Iwohner han unsri Nochber 5 Toti, d USA momentàn 14. Un mìr? Pràktisch aso viel wie Spànie oder Itàlie: ìwer 30.

Ìsch’s Züefàll oder einfàch nur Pach? D BaZ schribt, mìr sottigt d Làg zwìsche de Lander nit vergliche, wil züe viel Parametter e Roll spìele. Vorsìchtig un diplomàtisch wie ìmmer, unseri schwizer Frìnd…

Wortkàschte

Ìsch’s èich ufgfàlle, avez-vous remarqué
Krànkebetter, lits d’hôpital
Gsundheitswase, système de santé
vernohlassige, négliger
stranger isperre, enfermer plus sévèrement
umegeh, passer
züedam, en plus
Wìrtschàft, économie
Làg ìm Drèilànd, situation dans le Pays des Trois frontières
ohne Zwifel, sans aucun doute
ufbrumme, imposer
Gsundheit, santé
Gwählte, élus
Borniertheit, entêtement
sich ufrege, s’emporter
àls veràntwortungslos bezeichne, qualifier d’irresponsable
hochgrachent uf 100 000 Iwohner, ramené à 100 000 habitants
Züefàll, hasard
Pach, malchance
vergliche, comparer
vorsìchtig, prudent

Edgard Zeidler